Hàn là một trong những phương pháp lâu đời nhất để lắp ráp các bộ phận kim loại. Nguyên lý của phương pháp này là làm nóng kim loại bằng lửa hoặc nguồn nhiệt khác đến khi nó tan chảy thành trạng thái lỏng, sau đó nối hai bề mặt lại với nhau khi chúng đủ nhiệt để liên kết mà không cần sử dụng chất kết dính hay keo dán. Các vật liệu sử dụng trong quá trình này phải tương thích với nhau để tránh gây ra phản ứng tiêu cực khi hai chất cũng được nung nóng trong môi trường có chứa oxy.
Trong đó, dây thiếc hàn là một loại vật liệu hàn được sử dụng rộng rãi và phổ biến, đóng vai trò quan trọng tạo ra những mối hàn điện tử vững chắc và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật cao. Bài viết này tìm hiểu về lợi ích của vật liệu hàn này, các loại dây hàn và phương pháp lựa chọn dây thiếc hàn.
Dây thiếc hàn là gì?
Dây thiếc hàn là một loại vật liệu hàn có dạng một sợi kim loại mỏng và dẻo. Nó thường được sử dụng để tạo kết nối điện giữa các điểm dẫn bằng kim loại và bảng mạch điện tử. Dây hàn có thể được sử dụng riêng hoặc kết hợp với kem hàn – loại vật liệu có chứa chất trợ dung giúp loại bỏ lớp oxit khỏi kim loại trong quá trình hàn.
Có nhiều loại hợp kim cho dây thiếc hàn và cần được lựa chọn tùy theo từng ứng dụng. Ví dụ, trong hàn điện tử, đòi hỏi chất hàn có điểm nóng chảy thấp hơn so với khi hàn sửa ống nước. Điều này cần thiết để đảm bảo rằng khi hàn các linh kiện điện tử, nhiệt độ đủ để làm chảy chất hàn ở nhiệt độ phòng và làm cho nó đủ ướt để nối hai phần với nhau.
Lợi ích của dây thiếc hàn
Một số lợi ích tuyệt vời của dây hàn so với các phương pháp hàn khác là:
– Phù hợp với sản xuất số lượng nhỏ
– Phù hợp để hàn các linh kiện nhỏ
– Lý tưởng cho quá trình sản xuất mẫu
– Thích hợp để bảo trì, sửa chữa
– Chống hao mòn hiệu quả
– Dễ thấm ướt – tránh oxi hóa
Các loại dây hàn và ứng dụng
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại dây thiếc hàn, mỗi loại lại có cấu tạo và đặc tính khác nhau. Một số có nhiệt độ nóng chảy cao hơn những loại khác, một số lại có nhiệt độ nóng chảy đa dạng tùy theo đường kính của dây. Thành phần và hàm lượng chì của dây thiếc hàn cũng khá đa dạng, giúp nó phù hợp với nhiều ứng dụng. Có thể chia làm hai loại chính sau:
Dây thiếc hàn có chì
Đây là một trong những loại dây hàn phổ biến nhất hiện nay nhờ khả năng dẫn điện tuyệt vời và tính linh hoạt phù hợp với nhiều ứng dụng. Ngoài ra, khi nhiệt độ thay đổi, dây hàn chì có thể nhanh chóng chuyển đổi giữa dạng rắn và lỏng. Tính năng này rất hữu ích để giảm hiện tượng mối hàn nguội gây ra bởi sự dịch chuyển của linh kiện trong quá trình làm mát mối hàn.
Hợp kim thiếc/chì (Sn/Pb) là chất hàn đa năng được sử dụng rộng rãi. Nhìn chung, việc sử dụng vật liệu hàn này đang giảm dần khi các quy định về các mặt hàng chứa chì được siết chặt hơn. Tuy vậy, chúng vẫn được sử dụng rộng rãi trong sản xuất điện và điện tử, đường dẫn khí đốt và để hàn đồng thau.
Dây hàn chì/ thiếc/ bạc cũng được sử dụng rộng rãi trong một số lĩnh vực như hàng không vũ trụ, công nghiệp ô tô, sản xuất thiết bị y tế,… Nhờ nhiệt độ nóng chảy thấp hơn so với các hợp kim khác, giúp dễ dàng kiểm soát quá trình hàn và nguy cơ hư hỏng các linh kiện điện tử nhạy cảm. Ngoài ra, việc kết hợp chì/thiếc/ bạc giúp tăng khả năng chống mỏi của mối hàn, tăng độ bền cơ học và khả năng chống ăn mòn trong môi trường khắc nghiệt.
Ứng dụng phổ biến của dây hàn có chì:
- Hàn bảng mạch điện tử
- Hàn các tiếp điểm điện và thiết bị đầu cuối
- Nối dây điện và bảng mạch
- Nối dây trong khối đầu cuối hoặc bảng đầu nối
Dây hàn không chì
Dây hàn này được làm từ hợp kim không chứa chì hoặc cadmium, phù hợp để sử dụng ở những khu vực cấm các sản phẩm có chì. Nó cũng dẫn điện tốt hơn các loại dây hàn khác, khiến nó trở nên lý tưởng cho các công việc điện tử phức tạp như sửa chữa điện tử, lắp ráp các mạch và dự án.
Chất hàn không chì hiện được sử dụng rộng rãi do các quy định về an toàn sức khỏe người lao động. Chất hàn không chì thường được chế tạo bằng các kim loại như indi (In), thiếc (Sn) và nhôm (Al) thay vì chì (Pb). Mặc dù chất hàn cadmium-kẽm (Cd-Zn) được chấp nhận rộng rãi như một hợp kim không chì, nhưng nó không tuân thủ RoHS do chỉ thị cấm cả cadmium và chì. Ngoại trừ hợp kim Cd-Zn, hầu hết các chất hàn không chì đều an toàn khi sử dụng.
Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến của dây hàn không chì:
- Hàn linh kiện điện tử
- Sửa chữa bảng mạch điện tử
- Sử dụng trong hệ thống ống nước, sưởi ấm và làm mát, và hệ thống lạnh
- Lắp ráp thiết bị y tế
Prostech cung cấp đa dạng các sản phẩm dây hàn không chì đến từ nhiều nhà sản xuất khác nhau với chất lượng cao, liên hệ với chúng tôi để nhận tư vấn và báo giá:
Dây Hàn Lõi Thuốc (Flux)
Dây hàn lõi thuốc là loại dây hàn chứa lõi là chất trợ hàn, giúp làm sạch bề mặt kim loại trong quá trình hàn, đảm bảo mối hàn chắc chắn. Dây hàn lõi thuốc mang lại nhiều lợi ích như dễ sử dụng, tăng hiệu quả và chất lượng mối hàn. Với khả năng làm sạch và tạo liên kết mạnh, dây hàn lõi thuốc được sử dụng rộng rãi trong ngành điện tử và gia công kim loại.
Dây hàn lõi thuốc (flux) được sử dụng chủ yếu trong các ứng dụng:
- Các linh kiện điện tử và mạch in
- Được sử dụng để nối các ống trong hệ thống ống nước
- Chế tác trang sức
- Gia công kim loại tổng hợp
 |  |
| Dây Hàn Lõi Thuốc | Dây hàn không lõi thuốc |
Các yếu tố cần cân nhắc khi sử dụng dây hàn
– Điểm nóng chảy: Đây là yếu tố quyết định nhiệt độ cần thiết để dây hàn nóng chảy. Trong trường hợp nhiệt độ quá thấp, dây hàn sẽ không nóng chảy và chảy lan đúng cách. Trong khi đó, nếu nhiệt độ quá cao, dây hàn có thể bị cháy hoặc nóng chảy quá nhanh trong quá trình hàn, dẫn đến hư hỏng các linh kiện nằm cạnh hoặc gây ra các sự cố khác như đoản mạch.
– Loại dây hàn: Xác định sử dụng dây hàn không chì hay có chì là rất quan trọng. Mối hàn không chì có nhiệt độ nóng chảy cao và lý tưởng cho các ứng dụng chịu nhiệt cao. Mặt khác, mối hàn chì có điểm nóng chảy thấp hơn và phù hợp hơn cho các ứng dụng đòi hỏi cao hơn ở tính linh hoạt hoặc khả năng dẫn điện. Ngoài ra, dây hàn không chì ít độc hại hơn so với dây hàn chì – đối với cả môi trường và người lao động.
– Đường kính dây hàn: Với các ứng dụng điện tử, kích thước dây hàn cũng quan trọng như công thức vật liệu của chúng. Dây hàn được sản xuất với các kích thước đường kính đa dạng, phù hợp với nhiều yêu cầu ứng dụng. Đường kính phù hợp giúp tiết kiệm thời gian sản xuất vì không cần hàn nhiều lần và không cần làm sạch phần chất hàn tràn dư.
– Yêu cầu ứng dụng: Vì mỗi loại dây hàn có thành phần và kích thước khác nhau – phù hợp với những yêu cầu ứng dụng khác nhau – nên cần lựa chọn đúng loại. Ví dụ, chất hàn được sử dụng trong sản xuất điện tử khác với chất hàn được sử dụng cho công việc sửa ống nước.
Việc lựa chọn và sử dụng các loại dây hàn phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của ứng dụng và điều kiện môi trường. Mỗi loại dây hàn đều mang lại những ưu điểm riêng và phù hợp với các yêu cầu khác nhau trong quá trình sản xuất và sử dụng sản phẩm. Với nhiều năm kinh nghiệm về các vật liệu hàn, đội ngũ chuyên gia Prostech sẵn sàng hỗ trợ khách hàng trong việc lựa chọn loại dây thiếc hàn phù hợp để tối ưu hóa hiệu quả sản xuất. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí.
